شۆڕشی ئاگری (1927-1930) بە سەرۆكایەتیی جەنەراڵ ئیحسان نوری پاشا لەبڵندیی چیا بەرزەكانی ئاراراتدا چەند ساڵ بەخۆراگریی مایەوە، دلێرانە مقاوەمەتی كرد، حكومەتی كاتی جەنگی هەبوو، سروودیان بەناوی (هەڵبـێ ئاگری) هەبوو. ئەتاتورك‌و سوپاكەی دەرەقەتی ئەو جەنەراڵە قارەمانەی كورد نەهاتن، كەین‌وبەینیان لەگەڵ ئێران‌و یەكێتیی سۆڤییەت كرد تا بەناو خاكی ئەرمینیای سۆڤێتدا، لەپشتەوەڕاو بەیارمەتی حكومەتی ئاریا میهر(رەزا شای باوك)
خەنجەری غەدریان لە پشتی كوردە بەحیساب ئارییەكان وەشاند. شۆڕشی كوردستان توایەوە، گوایە كوردە دواكەوتووەكان (توركە شاخاوییەكان لەدژی حكومەتی عەلمانییەكەی ئەتاتورك رابوونەتەوەو لێناگەڕێن تەمەدون بگاتە چیاكان. رۆژنامەكانی پایتەخت، كە هەمیشە بەشێك بوون لەسیاسەتی رەسمیی دەوڵەت، چ ئەوكاتەی بەحەرفی عەرەبی‌و بە زمانی توركی جنێویان بەشۆڕشی شێخ سەعید (1925) دەدا، چ دواتر كە بەحەرفی لاتینی‌و بەزمانی توركی سووكایەتییان بەسەربازەكانی حكومەتی ئارارات‌و جەنەراڵ ئیحسان نوری پاشا دەكرد، ئەمجارەش كەوتنە سووكایەتی كردن بەكورد.
هونەری تەنزو كاریكاتێر تازە لەڕۆژنامەگەریی توركیا بڵاودەبۆوە. گوایە ئەوانیش تەنزو شۆخی دەزانن، كاریكاتێری شۆڤێنییان لەسەر كورد دەكرد. ە یەكێكیاندا نووسیویانە (ئێرە گۆڕی كوردستانی خەیاڵییە) ئەمە لەڕۆژنامەی میللیەت لە19ی ئەیلولی 1930- بڵاو بۆتەوە
سیاسەتی رەسمی دەوڵەتی مۆدێرنی ئەتاتورك دەیگوت دەوڵەتی كوردستان لەئەفریقاش دابمەزرێ، دژی دەبین.
زەمان وەرگەڕا، كوردەكانی باكوور بوونە مۆدێرن‌و عەلمانی، توركەكانی ئەتاتورك گەڕانەوە سەر دینی عوسمانلی‌و ئێستا بەناوی ئاینەوە دەخوازن كورد لەعەفرین، نەك لەئەفریقا، قەڵاچۆبكەن.
ئەوقافی توركیا فەتوای داوە كە له نەوەت مزگەوتی وڵاتدا تەكبیرو هەلهەلە لێدەن. دوعا بۆ سوپای (موسوڵمانی ئەردۆگان) بكەن تا سەرکەوێت.
جا بۆ زانیاری خوێنەران، چۆن لەعێراق بەسەربازی عیراقی دەگوترا ئەبو خەلیل و ئەبو جاسم، لە تورکیا وەک نەریتێکی عوسمانی بەسەربازی تورک ، ئەوی ئەتاتورک و ئەوی ئەردۆغان، گوتراوەو دەگوترێ موحەمەدی . واتا سوپاکە ھی پێغەمبەری موسڵمانانەوھەر ئەندامێکی موحەمەدێکە بۆ خۆی.
ئەم دوعاو تەكبیرەش وەك بەسەرهاتەكانی (ئارارات)‌و كاریكاتێری رۆژنامەكانی توركیا رەگی لەقوڵایی مێژوودا هەیە. نزیكەی هەزار ساڵ پێش ئێستا، رێك لەساڵی 1071 دا سوپای سەلجوقی بەسەرۆكایەتیی شا ئەڵپ ئەرسلان رووبەڕووی بێزەنتییەكان بۆوە. شەڕەكە لەجوگرافیای مەلازگرد (مەلاز كورد) لەباكووری كوردستان قەوما. سوپای سەلجوقی تەنھا 4000 هەزار چەكداری هەبوو. لەهەموو مزگەوتەكانی وڵاتی ئیسلامدا لەئەسفەهان تا بەغدا دوعا بۆ سوڵتان كرا كەبەسەر گاورەكاندا سەركەوتووبێت. بەڵام لەڕاستیدا ئەوی بووەمایەی سەركەوتنی سوڵتان سەلجوقی بەهاناوەچوونی 8000 هەزار سەربازی سوپای دەوڵەتی مەروانی بوو. دەوڵەتە گەنجەكەی كورد لەڕۆژهەڵاتی ئیسلامیدا .
لە دواییدا ئیمپراتۆری سەلجوقی دەوڵەتە مەروانییەكەی كوردی قووتدا. هیچ مزگەوتێكی ئەوساو هی ئێستاش دوعای خێریان بۆ مەروانییەكان نەكرد.
راستێکەی لەعەفرین تا ئاگری ئێمە نرخی نەخوێندنەوەی كتێب دەدەین.
بێشکچی لەسەر ئەو کاریکاتێرەی باسی کوردستانی خەیالی دەکات بیروڕای وایە کە کوردەکان دەبێ کوردستانی خەیاڵی دروستبکەنەوە .