مستەفا محەمەد

ئایا زەمینەی خوێندنی ئەلیكترۆنی رەخسێنراوە؟

  2020-09-18 12:54      315 جار بینراوە        کۆمێنت

لەبارەی پرسی دەستپێكردنەوەی خوێندنی ئەمساڵ، ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستان بڕیاری خۆی دا و رایگەیاند، كە وەرزی یەكەمی ساڵی نوێی خوێندنی 2020-2021 بە شێوەی خوێندنی ئەلیكترۆنی دەستپێبكات، بۆ ئەمەش تەنها بازنەی یەكەمی بنەڕەتیی (قۆناغەكانی یەكەم و دووەم) نەبێ لەگەڵ قۆناغی دوانزەی ئامادەیی، دەنا هەموو قۆناغەكانی تر بە شێوازی ئەلیكترۆنی، وەرزی یەكەم دەخوێنن .
تائێرە بڕیارەكەی حكومەت كە هەروەك راگەیەنراوە، بڕیارێكی ناچارییە و لەپێناوی كەمكردنەوەی زیانەكانی پەتای كۆرۆنایە، بەڵام ئەگەر خوێندنەوەیەك بۆ بڕیار و رێنماییەكانی وەزارەتی پەروەردە بكرێ لەبارەی خوێندنی ئەلیكترۆنییەوە، دەگەینە ئەو بڕوایەی كە زەمینەی جێبەجێكردنی، بە هیچ شێوەیەك فەراهەم نییە و ناشكرێ خوێندنی ناوپۆل كە مامۆستا و خوێندكار ئامادەییان تێدا هەبێ، بە وانەی ئۆنلاین قەرەبوو بكرێتەوە، بۆیە پێموایە، ئەم بڕیارە سەركەوتوو نابێ. بۆ پشتڕاستكردنەوەی ئەم بۆچوونەشم، ئەم راستییانە دەخەمەڕوو:
پارساڵ، وەزارەتی پەروەردە بۆ وەرزی دووەمی خوێندن ئەم هەنگاوەی ‌هەڵگرت، هەموو مامۆستا و خوێندكارێكیش كۆدی بەكارهێنانی هەبوو، بەڵام لە دواییدا بڕیارەكەی گۆڕی و وەرزی یەكەمی بە كۆتایی ساڵ ئەژماركرد، بەمەش خوێندنی ئەلیكترۆنیی بە تەواویی هەڵپەسارد، خۆ ئەگەر بۆ پارساڵ لەبەر هەڵسەنگاندنیش با، دەبوو بۆ وەرزی دووەم سوود لە خوێندنگەی ئەلیكترۆنی وەربگیرێ، تا بۆ ساڵی نوێی خوێندن، هیچ نەبێ لایەنە باشەكانی لەبەرچاو بگیرێ و ئاستەنگ و گرفتەكانی بەردەمیشی چارە كرابان، ئەمە‌ لە كاتێكدا تا ئەمڕۆش بەهۆی بوونی مەركەزیەتی بڕیار و شۆڕنەكردنەوەی دەسەڵاتەكان بۆ بەڕێوەبەری پەروەردەی پارێزگا و قەزاكان، هیچ ئامادەسازییەك بۆ رۆژژمێری ساڵی نوێی خوێندن نەكراوە، تا بوترێ لەمڕۆوە خوێندنی ئەلیكترۆنی چالاكە. ئەگەر بچینە ناو كڕۆكی بابەتەكەشەوە، خوێندنی ئەلیكترۆنی كە حكومەت بڕیاری لەسەر داوە، تەنها بڕیارێكە و هیچ ئامادەكاری و كەرەستەیەكی فێركاری یاخود بودجەیەكی تایبەتی لەپێناوی سەرخستنیدا بۆ تەرخان نەكردووە.
وەك ئامارەكانیش دەریدەخەن، نزیكەی 30 % هاووڵاتیانی هەرێم ئینتەرنێت بەكارناهێنن، یاخود هەر هێڵی نێتیان نییە و ئارەزووشیان بۆ بەكارهێنانی نییە، ئینجا ئەگەر ئەمە ناو خێزانەكان وردبكەینەوە، ئەكید رێژەیەكی زۆر لە خوێندكاران نە مۆبایلی زیرەكیان هەیە، نە شارەزایی تەواویان بۆ شێوازی بەكارهێنانی ئیمەیڵ و ئەپڵیكەیشنە جیاوازەكانی خوێندنی ئەلیكترۆنی هەیە. خراپتر لەوەش، وەزراتی پەروەردە هەماهەنگی نییە لەگەڵ وەزارەتەكان و راگەیاندنەكاندا، تاكو لانیكەم بتوانرێ لە رێی وانەی فێركارییەوە خوێندكاران بەم خوێندنگە نامۆیە ئاشنا بكرێن.
گرفتێكی تری بەردەم ئەو پرۆسەیە ئەوەیە، كە ئەگەر خوێندكار لە قۆناغی نۆیەمی بنەڕەتیی دەربچێ، تائێستا لە قۆناغی دەیەمدا جێگە و پێگەی دیار نییە، چونكە قۆناغی بنەڕەتی تێپەڕاندووە و پێویستی بە گۆڕینی خوێندنگەكەی هەیە، بە داخەوە سەرپەرشتیارانی خوێندنی ئەلیكترۆنیش تا ئێستا هیچ رێنمایی و راسپاردەیەكیان بۆ چارەسەری ئەو گرفتە نەخستۆتەڕوو.
لەلایەكی تریشەوە، هیچ رەچاوی لایەنی دەروونی خوێندكار و سازانی بۆ پشبەستن بە خودی خۆی نەكراوە، بە تایبەت لەو قۆناغانەی بنەڕەتیدا كە هەمیشە خوێندكار پێویستی بە ئاراستەكردن هەیە ‌و لایەنی ئامادەبوون یا ئامانەدەبوون لە وانەكانی ئۆنلایندا ناتوانرێ سەرنجی تەواوی بخرێتەسەر، ئەمە لەلایەك، لەلایەكی تریشەوە، فێدباكیش لەو وانانەدا تائاستێكی باڵا غائیبە، بە جۆرێك ناتوانرێ لەوە دڵنیابینەوە كە تاكو چەند خوێندكارەكە لەو وانەیە تێگەیشتووە!
هەموو ئەو خاڵانە، بەو مانایە نایەن كە ئەگەر خوێندنی ئەلیكترۆنی زیاتر گرنگی پێبدرێ و وەزارەتیش پێش ئەوەی بیخاتە بواری جێبەجێكردنەوە ‌و بنەماكانی پراكتیزەكردنی پتەوتر بكا، سوودی نەبێ، بەڵكو ئەگەر پێداچوونەوە بە قۆناغەكانی سوودمەندبوو لەم خوێندنگەیەدا بكات و كەرەستە و میتۆدی پێویستی بۆ دابین بكا، بە جۆرێك لە جۆرەكان سوودی دەبێ، نەك بە پەلەپروزێ پێش ئەو هەنگاوانە تەنها بە بڕیارێكی سەر كاغەز ئەنجامی كۆششی ساڵێكی خوێندن و دواجاریش داهاتووی پڕۆسەی پەروەردە بخەنە پەراوێزەوە.

وتاری زیاتر





ئیرادەی کوردانە، یان سەپاندن‬ مستەفا محەمەد
2022-01-29 18:23      121 جار بینراوە








عیراق وەک ئەفغانستانی لێدێت؟‬ مستەفا محەمەد
2021-08-19 10:56      161 جار بینراوە


















نوێترین هەواڵەکان

بیروڕا

گەلەری

کەشو هەوا

زۆرترین سەردانکراو